Jak rozpoznać, że twój organizm jest odwodniony?

Pijesz dużo kawy, herbaty czy słodzonych napojów? To wcale nie znaczy, że uzupełniasz płyny – wręcz przeciwnie. Teina i kofeina to substancje, które przyspieszają proces odwodnienia, dlatego ich spożycie zwiększa zapotrzebowanie organizmu na wodę. Jakie objawy świadczą o tym, że nasze ciało nie otrzymuje wystarczającej ilości wody?

Rola wody w organizmie człowieka

Woda jest najpowszechniejszą substancji chemiczną na Ziemi. Organizm dorosłego człowieka w około 70% składa się z wody.  Pełni ona szereg bardzo ważnych funkcji, m.in. wchodzi w skład krwi, osocza i płynów tkankowych. Wraz z wodą dostarczamy do organizmu niezbędne elektrolity – sód, potas, wapń i magnez. Gdy ich stężenie ulegnie zaburzeniu, dochodzi do zakłócenia procesów metabolicznych w organizmie, co może prowadzić nawet do zagrożenia życia. Znaczenie wody dla człowieka dobrze obrazuje fakt, że dorosły człowiek może wytrzymać bez jedzenia nawet miesiąc, ale bez wody przeżyje zaledwie kilka dni. Zatem zapotrzebowanie na wodę, zaraz po zapotrzebowaniu na tlen, to warunki konieczne naszego przeżycia! Ludzki organizm potrafi bronić się przed odwodnieniem, wysyłając do mózgu sygnały ostrzegawcze, które wywołują odruch sięgnięcia po wodę. Gdy w odpowiednim momencie zareagujemy na objawy odwodnienia, zapobiegniemy jego przykrym skutkom.

Sygnały odwodnienia

Pierwszym symptomem, który powinien skłonić nas do natychmiastowego uzupełnienia płynów, jest już samo uczucie pragnienia – to początkowe stadium odwodnienia. Wodę tracimy cały czas, pocąc się, a nawet wydychając powietrze. Powinniśmy ją stale uzupełniać, zwłaszcza podczas upałów i w trakcie wysiłku fizycznego. Gdy tego nie robimy, zmniejsza się ilość śliny, czujemy suchość w ustach – to nic innego jak uczucie pragnienia, które jest charakterystycznym objawem nawet niewielkiego odwodnienia. W takiej sytuacji należy natychmiast wypić szklankę wody, najlepiej źródlanej lub mineralnej. Poprawa samopoczucia powinna nastąpić błyskawicznie!

Inną wyraźną oznaką odwodnienia jest kolor moczu. Gdy organizm jest dobrze nawodniony, mocz ma jasny, słomkowy kolor, w przypadku odwodnienia, jego barwa staje się intensywnie żółta. Długotrwałe odwodnienie powoduje też zmniejszenie wydalania moczu.

Odwodnieniu często towarzyszy uporczywy ból i zawroty głowy. Kiedy przez zbyt długi okres nie dostarczamy organizmowi wody, objawami odwodnienia są problemy z koncentracją, logicznym myśleniem i zapamiętywaniem – mogą występować nawet zaniki pamięci krótkotrwałej. Przy około 10-15% utraty wody z organizmu, mogą pojawić się trudności w mówieniu, drgawki, a nawet utrata przytomności. Najbardziej niebezpieczna jest utrata powyżej 15% wody z organizmu - tak ekstremalne odwodnienie grozi śmiercią.

Przewlekły niedobór wody

Jeżeli przez dłuższy czas dostarczamy organizmowi zbyt małe porcje wody, możemy mówić o objawach przewlekłego odwodnienia. Nie muszą być one aż tak wyraziste, jak omdlenia czy problemy z pamięcią. Pojawia się za to szereg innych dolegliwości, których początkowo możemy nie skojarzyć z niedoborem wody. Należą do nich:

• zaparcia, wzdęcia i kłopoty z trawieniem – odwodnienie spowalnia metabolizm;
• problemy z nerkami – bez wody toksyny nie są prawidłowo usuwane;
• zaburzenia wzroku i uczucie suchości oczu – źle nawilżona gałka oczna;
• spowolnienie procesów myślowych – woda zwiększa efektywność pracy mózgu o ok. 14%;
• ciągłe przemęczenie i senność;
• zmiana barwy moczu na ciemniejszą;
• mniejsza potliwość;
• sucha i szorstka skóra, skłonna do podrażnień, wyprysków i stanów zapalnych;
• cienie pod oczami;
• podwyższone ciśnienie i kłopoty z sercem spowodowane nadmiarem soli, który powinien być usunięty przez wodę.

Jakie są przyczyny odwodnienia?

Najczęstszą przyczyną odwodnienia jest po prostu spożywanie zbyt małej ilości wody w stosunku do zapotrzebowania. Bardzo często możemy nabawić się odwodnienia podczas choroby. Biegunka, wymioty i gorączka przyspieszają utratę wody z organizmu, dlatego w przypadku tego typu dolegliwości należy szczególnie zadbać o ilość wypijanej wody.  Jednak przewlekłe odwodnienie organizmu to nie tylko kwestia ilości płynów, ale też ich jakości. Jak wspomnieliśmy na początku artykułu, spożywanie dużych ilości kawy, herbaty czy słodzonych napojów może przyspieszać proces odwodnienia. Alkohol również ma działanie diuretyczne (moczopędne), przez co zwiększa straty wody w organizmie. Gaszenie pragnienia tego typu napojami nie jest więc dobrym pomysłem.

Zapotrzebowanie na wodę

W zależności od wieku, wagi, wzrostu oraz trybu życia i aktywności fizycznej dorosły człowiek powinien wypijać ok. 1,5-3 l wody dziennie. Dzienne zapotrzebowanie na wodę można obliczyć mnożąc masę ciała przez 25-35 ml.  Na wzrost zapotrzebowania na wodę wpływa również stan fizjologiczny – według zaleceń żywieniowych, kobiety w ciąży powinny spożywać codziennie co najmniej 2,3 l płynów, a kobiety karmiące piersią 2,7 l dziennie. Zapotrzebowanie na wodę wzrasta wraz ze wzrostem temperatury ciała i otoczenia – rośnie wówczas utrata wody wraz z potem.

Zapotrzebowanie na wodę zależy również od diety. Zwiększa się wtedy, gdy wzrasta wartość energetyczna diety – organizm musi wówczas metabolizować większą ilość składników odżywczych. Ryzyko odwodnienia zwiększa się przy diecie wysokobiałkowej, a nieco maleje przy diecie wysoko węglowodanowej. O zwiększeniu ilości wypijanej wody należy pamiętać, gdy przyjmuje się dużą ilość błonnika pokarmowego w diecie. Spożycie sodu zwiększa straty wody z moczem – dobrą praktyką, która zapobiega odwodnieniu organizmu, jest ograniczenie spożywania soli kuchennej.

Jak dbać o prawidłowe nawodnienie organizmu?

Jeśli jesteśmy spragnieni, sięgnijmy po dobrej jakości wodę. Najlepiej, by była to woda źródlana lub mineralna nisko- lub średnio zmineralizowana. Optymalna zawartość składników mineralnych jest istotna, ponieważ zarówno ich niedobór, jak też nadmiar może być niekorzystny dla zdrowia. Wodę należy pić systematycznie, w regularnych odstępach i niewielkich ilościach przez cały dzień. Najlepiej zacząć tuż po przebudzeniu – szklanka wody z sokiem z cytryny, wypita na czczo, wspomaga proces przemiany materii i pracę nerek.

Dar Natury – sięgnij po dobrą wodę!

Dużym ułatwieniem i swego rodzaju motywacją do konsekwentnego uzupełniania płynów jest posiadanie dystrybutora do wody, dzięki któremu zawsze mamy świeżą wodę źródlaną w zasięgu ręki, bez dźwigania butelek ze sklepu. To nowoczesne rozwiązanie możemy zastosować zarówno w domu, jak i w biurze.

Dzięki dystrybutorowi wody zapewnimy sobie dostęp do naturalnej i czystej wody źródlanej, która korzystnie wpłynie na nasze zdrowie. Oszczędzimy czas i pieniądze, a przy okazji uchronimy organizm przed odwodnieniem, wyrabiając zdrowy nawyk regularnego picia wody w ciągu dnia. Dystrybutor wody nie zajmuje wiele miejsca, a zapewnia codziennie odpowiednią ilość wody ze sprawdzonego źródła, która świetnie nadaje się nie tylko do picia, ale też do parzenia kawy i przygotowywania potraw.

Do kształtowania nawyku częstego picia wody jeszcze lepiej sprawdzają się dystrybutory filtrujące wodę. W ramach niewielkiej miesięcznej opłaty zyskujemy urządzenie, które zamienia kranówkę w wysokiej jakości wodę do bezpośredniego spożycia. Nowoczesne filtry usuwają najdrobniejsze zanieczyszczenia, ograniczają zawartość lotnych związków organicznych i zmiękczają wodę. Dzięki temu zyskujemy wodę o doskonałym smaku, pozbawioną obcych zapachów. Dostęp do filtrowanej wody bez limitów to najlepszy sposób na regularne uzupełnianie płynów, dostarczenie sobie potrzebnych składników mineralnych i uniknięcie nieprzyjemnych objawów odwodnienia.