16.09.2019

Czy butelki plastikowe są dobre dla naszego zdrowia?

Choć wiele mówi się na temat negatywnego wpływu butelek plastikowych na nasze środowisko i samopoczucie, wciąż niewielu z nas zdaje sobie sprawę z tego, że woda w butelkach plastikowych może stanowić poważne zagrożenie dla naszego zdrowia. O ile spożywanie dużej ilości napojów – a przede wszystkim wody – jest konieczne dla dobrego samopoczucia i funkcjonowania organizmu, o tyle picie ich z plastikowych butelek może na dłuższą metę wyrządzić więcej szkody niż pożytku. Co powinniśmy wiedzieć o szkodliwości butelek plastikowych? W jaki sposób wpływają na nasze zdrowie? Czy istnieje sposób na to, aby się przed tym działaniem uchronić?

Wszechobecny plastik

Odkąd w 1973 amerykański inżynier Nathaniel Wyeth opracował metodę otrzymywania butelek plastikowych, opakowania z włókien syntetycznych rozpoczęły swą światową karierę. Z racji na niskie koszty produkcji, łatwość przetwórstwa i elastyczność zastosowania, plastik błyskawicznie zaczął wypierać, a wreszcie i całkowicie zastępować opakowania szklane we wszystkich dziedzinach życia. Dziś roczna produkcja opakowań plastikowych wynosi kilkadziesiąt milionów ton, spośród których ogromna część trafia prosto do branży spożywczej.

Woda z plastikowych butelek – czy może być szkodliwa dla zdrowia?

Szacuje się, że przy produkcji plastikowych opakowań wykorzystywanych jest ponad 4 tysiące różnych chemicznych substancji, z których tylko 25% zostało w pełni zbadanych pod kątem toksyczności. Nie ma pewności, co do rzeczywistego składu opakowań i butelek plastikowych, gdyż to, jakich dokładnie substancji używa się podczas produkcji plastiku, jest owiane tajemnicą. Przeprowadzone badania wykazały jednak, że plastik i butelki plastikowe nie pozostają obojętne dla przechowywanej w niej żywności i płynów – substancje wykorzystywane przy produkcji PET migrują z opakowań wprost do trzymanej w nich wody lub soków. Niestety wciąż nie jest znany czynnik, który wywołuje fizjologiczne zmiany komórek, mających kontakt z wodą mineralną z butelek PET. Naukowcy przewidują, że wyodrębnienie jednej przyczyny może nie być proste, gdyż substancji chemicznych, przedostających się z opakowania do wody w butelkach plastikowych, jest z pewnością znacznie więcej.

Zagrożenia płynące z użytkowania butelek plastikowych

Jednym z najczęściej wykorzystywanych tworzyw przy produkcji plastikowych butelek jest PET, czyli politereftalan etylu. Badania wykazują, że PET nie jest obojętny dla przechowywanych w nim napojów i żywności. W 2005 roku w ramach testów sprawdzono 63 wody w butelkach plastikowych z Kanady i Europy. Potwierdzono przypuszczenia, że antymon (Sb) z butelek migruje do wody, a migracja wzrasta wraz z czasem przechowywania w niej wody – szczególnie, gdy jest w wysokiej temperaturze lub przez dłuższy czas w temperaturze pokojowej. Antymon jest pierwiastkiem spełniającym rolę katalizatora przy produkcji butelek, który jest substancją toksyczną i niebezpieczną dla ludzkiego zdrowia. Dodatkowo podejrzewany jest o właściwości rakotwórcze. Niestety, większość przepisów nie reguluje w żaden sposób jego zawartości w butelkach plastikowych oraz opakowaniach spożywczych PET, przez co zagrożenie dla naszego zdrowia nieustannie rośnie.
To jednak nie koniec. Przeprowadzone badania wykazują także możliwość występowania w opakowaniach PET ksenoestrogenów, czyli związków chemicznych mogących w niekorzystny sposób wpływać na układ hormonalny człowieka. W żadnym razie nie powinno się dopuszczać do narażania wody w butelkach plastikowych na bezpośredni kontakt ze słońcem – promienie słoneczne mogą powodować dodatkowe wydzielanie tych toksycznych substancji.

Zdrowa alternatywa dla butelek plastikowych

Z uwagi na niekorzystny wpływ korzystania z butelek plastikowych na nasze zdrowie oraz wszelkie niewiadome dotyczących skali tego oddziaływania, warto zastanowić się, w jaki sposób można go skutecznie zminimalizować. Aby poprawić jakość naszego życia, należy przede wszystkim ograniczyć lub całkowicie wyeliminować konieczność kupowania napojów w butelkach z tworzyw sztucznych. Czym jednak zastąpić napoje w butelkach plastikowych i w jaki sposób zapewnić sobie stały dostęp do zdatnej do picia wody?

Wybieranie napojów w butelkach szklanych: wbrew pozorom na rynku wciąż można znaleźć napoje dostępne w butelkach szklanych. Choć nie są tak popularne ani tak atrakcyjne cenowo jak te w plastikowych opakowaniach, warto postawić właśnie na nie, gdyż tylko one są w pełni bezpieczne dla naszego zdrowia. Z kolei z tych napojów, szczególnie gazowanych, które dostępne są jedynie w butelkach plastikowych, warto zrezygnować lub przynajmniej ograniczyć ich spożycie, zastępując je zwykłą wodą.
Zakup bidonu: świetną alternatywą dla wody i napojów w plastikowych butelkach może okazać się zakup bidonu – najlepiej z filtrem. Na rynku dostępne są bidony z tworzyw sztucznych HPDE oraz PP, które uznawane są obecnie za dwa najbezpieczniejsze rodzaje opakowań plastikowych, które nadają się do wielokrotnego użycia. Wystarczy, wychodząc z domu, napełnić nimi wodę, aby zminimalizować konieczność kupienia wody w butelkach plastikowych.
Korzystanie z dystrybutora wody. Korzystając z dystrybutora wody, nie tylko uzyskamy stały dostęp do filtrowanej wody, lecz także unikniemy konieczności jej filtrowania lub kupowania w butelkach plastikowych. To znakomite rozwiązanie dla wszystkich, którzy w domu lub biurze spożywają duże ilości wody i chcieliby mieć pewność, że pity przez nich napój jest w pełni bezpieczny i najlepszej jakości.
Korzystanie z wody kranowej: znakomitym sposobem na zminimalizowanie potrzeby korzystania z butelek plastikowych może być także korzystanie z wody kranowej. O ile jednak w niektórych miastach Polski popularna „kranówka” jest czysta, smaczna i nadaje się do picia, o tyle w innych zaleca się jej uprzednie przefiltrowanie. W tym celu wystarczy jednak zaopatrzyć się w filtr do wody, który uzdatni ją do spożycia, usuwając zawarty w niej chlor i ewentualne metale ciężkie.